Bitlis


Ulu Cami (Merkez): 1150 yılında Ebu'l Muzaffer Muhammed tarafından yaptırılan cami, Anadolu Türk mimarisinin en eski örneklerindendir. İlk kez bu camide görülen simetri dengeli bir plan içinde mihrap önü kubbesi ve sağlam taş mimarisi, önemli bir gelişmenin başlangıcını vurgulamaktadır. Bu plan, daha sonraki Artuklu camilerinde gelişimini sürdürmüştür.

Ahlat Kümbetleri
Ulu Kümbet: Ahlat kümbetlerinin en büyüğü olan Ulu Kümbet Meydanlık Mezarlığının güneyinde, Van Gölü'ne yakın bir yerdedir. XIII. yy.da yapıldığı tahmin edilmektedir. Kümbetin kaidesindeki mazgal delikleri üstlerine, rozet ve "Çarkı Felek" motifleri işlenmiştir.
Hüseyin Timur Kümbeti: İki Kubbe Mahallesi'ne adını veren iki kümbetten batıda olanıdır. Girişi üstündeki yazıtta "Emir Hüseyin Timur ibn Bugatay Akanın 1279'da öldüğü", doğu penceresi üstündeki yazıtta ise, "Hüsameddin Hüseyin Aka Kızı Esentekin Hatunun 1280" de öldüğü bildirilmektedir.
Bugatay Aka Kümbeti: 1281 de ölen Bugatay Aka ile, Şirin Hatun için yaptırılan kümbet, Hüseyin Timur Kümbetinin doğusundadır. Dıştan konik bir külahın örttüğü kümbet, içten kubbeyle kapatılmıştır

Hasan Padişah Kümbeti: Taht-ı Süleyman Mahallesinde bulunan kümbet Ulu Kümbetten sonra Ahlat'ın en önemli ve büyük mezar anıtıdır. Ahlat taşından yapılmış olup büyük bir onarım geçirmiştir. Kümbet içten kubbe, dıştan konik çatıyla örtülüdür.
Erzen Hatun Kümbeti: Taç kapısının üstündeki yazıta göre 1396-1397'de Emir Ali Kızı Erzen Hatun için yaptırılan Kümbet, Ahlat Kümbetlerinin en süslüsüdür. Geometrik ve bitkisel süslemelerin yanı sıra altıgenler dizisinden oluşan bordürleri ilginçtir.

Emir Bayındır Kümbeti: İki Kubbe Mahallesinin batısında, Meydanlık Mezarlığının ucunda olan Kümbet, sanat tarihi açısından Ahlat kümbetlerinin en ilginçlerindendir. Kümbeti üsten çepeçevre çeviren yazıtta, 1481'de ölen Melik Bayındır Beyin yaşamı anlatılmakta, nitelikleri belirtilmektedir.
Kesiş Kümbeti:İki Kubbe Mahallesinde olan Kümbet, Ahlat'ın en sade eseridir. Keşiş ya da Tek Kümbet olarak anılır. Yapısının genel niteliklerine göre XIV. yy.ın ürünü sayılmaktadır.

Hiç yorum yok: